Żywienie szczeniąt to dziedzina, która bardzo często przewija się w mojej praktyce dietetycznej. Wielu świadomych opiekunów psów, chce odpowiednio zadbać o dietę swojego pupila, już od pierwszych, wspólnych chwil.
Jak długo suka karmi szczeniaki
Karmienie szczeniaków możemy podzielić na etapy pod kątem wieku zwierzęcia. Pierwszym etapem jest okres karmienia wyłącznie mlekiem matki. Jest to okres, w którym szczenięta są w pełni zależne od matki zarówno w kwestii żywienia, jak i opieki, w tym np. zapewnieniu ciepła, czy higieny.
Kolejnym etapem jest okres, kiedy szczenię oprócz spożywania mleka matki, zaczyna również spożywać pokarmy stałe, a na początku półpłynne. Dzieje się to w okolicach 3 – 4 tygodnia życia i wtedy jest idealny moment, aby opiekun zwierzęcia zaczął szczeniaki zapoznawać z nową dietą.
Następnie mamy etap odsadzenia, który kończy się w okolicach 6 – 8 tygodnia życia szczenięcia. Wtedy to, szczeniak przestaje być karmiony przez sukę i przechodzi w zupełności na pokarm stały.
W wieku 8 – 9 tygodnia następuje tzw. odsadzenie behawioralne, kiedy to szczenięta opuszczają swój dom i trafiają do nowych opiekunów.
Jak dokarmiać szczeniaki
Zdarzają się sytuacje, gdzie szczenięta zostają osierocone. Zazwyczaj powodem osierocenia zwierząt jest śmierć matki, choroba np. zapalenie gruczołu mlekowego, czy odrzucenie szczeniąt przez sukę.
Żywienie szczeniąt osieroconych jest sporym wyzwaniem dla opiekuna, gdyż wymaga zarówno wiedzy, jak i sporego zaangażowania czasowego. Wynika to z tego, że w ciągu pierwszego tygodnia suka karmi szczenięta nawet 6 – 12 razy na dobę. W późniejszym czasie częstotliwość ssania zmniejsza się do 4 – 6 w ciągu doby.
Najlepszym rozwiązaniem dla osieroconych szczeniąt jest znalezienie mamki, czyli innej suki karmiącej. Niestety nie zawsze jest to możliwe i wtedy do dyspozycji pozostaje nam odpowiednio zbilansowany produkt mlekozastępczy. Dostępnych na rynku mamy sporo gotowych produktów, lecz niestety nie zawsze są one dobre pod kątem składu. Dlatego bardzo często dobrą alternatywą jest preparat mlekozastępczy przygotowany we własnym zakresie. Nie jest to jednak łatwe zadanie i wtedy warto zasięgnąć porady dietetyka zwierzęcego lub lekarza weterynarii specjalizującego się w dietetyce psów. Należy pamiętać, że mleko suki różni się od mleka krowiego, stanowiącego najczęściej bazę preparatu mlekozastępczego.
Mamy też do dyspozycji dwie metody stosowania preparatu mlekozastępczego. Pierwszą z nich jest podawanie przy pomocy butelki, strzykawki, czy pipety. Należy pamiętać, że naczynie powinno być dostosowane do wielkości szczenięcia. Karmienie szczeniaka osieroconego odbywa się w pozycji mostkowej lub stojącej z uniesioną głową. Należy zwracać uwagę, aby zwierzę podczas posiłku nie połykało powietrza.
Drugą metodą jest karmienie przy pomocy pediatrycznej sondy żołądkowej. Jest to metoda bardziej zaawansowana, gdyż polega na wprowadzenia zgłębnika do układu pokarmowego szczenięcia. Jest to metoda, która zapobiega przedostaniu się pokarmu do układu oddechowego.
Ważną kwestią przy karmieniu psich noworodków jest delikatny masaż brzucha i krocza po każdym posiłku. W ten sposób organizm zostaje pobudzony do oddania moczu i kału.
Karmienie szczeniąt od okresu odsadzenia
W tym okresie szczenię żywi się już w pełni pokarmem stałym. Tutaj mamy do dyspozycji gotowe karmy komercyjne lub diety domowe np. dieta gotowana, lub dieta surowa BARF.
Z racji, że szczenięta to zwierzęta intensywnie rosnące, to należy pamiętać, aby posiłki były w pełni zbilansowane i pokrywały zapotrzebowanie na poszczególne składniki pokarmowe, minerały i witaminy. Często spotykam się z opinią, że lekarz weterynarii odradza u szczeniąt stosowanie diet domowych, takich jak BARF, czy gotowana dieta. Argumentem jest to, że nie da się takiej diety zbilansować, co jest nieprawdą. Taką dietę da się zbilansować, a nawet mówiąc więcej, można indywidualnie dopasować pod potrzeby naszego szczeniaka. Należy jednak mieć na uwadze, że dieta domowa u szczeniąt jest bardziej skomplikowana, wymaga większej wiedzy i częstszych zmian w zależności od tempa wzrostu zwierzęcia. Nieodłącznym elementem stosowania diety u szczeniąt jest obserwacja opiekuna i na tej podstawie wyciąganie wniosków i wprowadzanie odpowiednich zmian.
Dieta domowa nie może się opierać na tzw. resztkach ze stołu, a musi zawierać się z odpowiednich proporcji, w tym suplementacji. Bardzo ważnymi parametrami w żywieniu szczeniąt są wapń i fosfor oraz stosunek tych dwóch pierwiastków względem siebie. Zarówno wapń, jak i fosfor bierze udział we wzroście kośćca, a więc bardzo intensywnym procesie w życiu każdego szczenięcia.
Z racji, że szczenięta rosną, to posiłki powinny odznaczać się jak najwyższą wartością biologiczną oraz strawnością. Bardzo istotna jest również kaloryczność, gdyż zapotrzebowanie energetyczne szczeniąt bywa bardzo duże.
Można również wyróżnić zasady żywienia szczeniąt w zależności od wielkości rasy.
Żywienie szczeniąt małych ras
Żywienie szczeniąt takich ras jak np. york, shih tzu, buldog francuski, będzie się różnić od żywienia ras dużych. Wynika to z tego, że przede wszystkim mniejsze rasy psów mają szybszy metabolizm. W związku z tym ich zapotrzebowanie energetyczne bywa większe oraz wskazane jest stosowanie większej liczby posiłków w ciągu dnia, czasem nawet 5.
Zapotrzebowanie na energię jest też ściśle związane z szybkością osiągnięcia docelowej masy ciała, co odbywa się szybciej właśnie u psów ras mniejszych, zazwyczaj w okolicach 8 – 10 miesiąca życia.
Żywienie szczeniąt dużych ras
Żywienie szczeniąt takich ras jak np. owczarek niemiecki, golden retriever, berneński pies pasterski, labrador będzie się różnić od żywienia szczeniąt ras małych i miniaturowych. Szczenięta ras większych osiągają docelową masę ciała zazwyczaj w okolicach 18 – 24 miesiąca życia. Czasem odbywa się to szybciej i ma związek, chociażby z genetyką zwierzęcia.
Szczenięta ras dużych i olbrzymich są również często podatne na dolegliwości ze strony układu kostnego. Warto wtedy pomyśleć o dodatkowej suplementacji wspierającej, ale najważniejszą kwestią jest odpowiedni stosunek wapnia do fosforu, który w przypadku psów ras większych, ze względu na wysokie ryzyko rozwoju osteochondrozy, nie powinien przekraczać 1,54:1.
Sprawdź artykuł ,,10 najpopularniejszych ras psów w Polsce”.
Jak często karmić szczeniaka
Jest to jedno z najczęstszych pytań, z którymi się spotykam. Przede wszystkim najważniejsza jest obserwacja naszego pupila i na tej podstawie dopasowywanie liczby i pór posiłków w ciągu dnia. Natomiast w zależności od etapu życia, istnieją różne zalecenia.
Przyjmuje się, że szczenięta od 6 do 8 tygodnia życia powinny przyjmować pokarm w 4 – 5 porcjach na dzień. Od 8 tygodnia do 6 miesiąca życia, najlepiej, jeśli będą to 3 – 4 posiłki w ciągu dnia. Po 6 miesiącu życia można ograniczyć dawkowanie do 2 – 3 porcji w ciągu dnia. Od 7 miesiąca życia można przejść na karmienie dwa razy dziennie.
Ja zawsze przyjmuję zasadę, że takie minimum, to jest karmienie psa 2 – 3 razy w ciągu dnia.
Czy szczeniak może jeść karmę dla psów dorosłych
Jest to jeden z aspektów, który postanowiłem poruszyć w tym artykule. Bardzo często dostaję zapytanie, czy szczeniak może jeść karmę dla dorosłych i tutaj odpowiedź brzmi – to zależy. Wszystko zależy od składu takiej karmy, w tym profilu aminokwasowego, mineralnego i witaminowego. Bywają karmy dla psów dorosłych, które spełniają zapotrzebowanie szczeniąt, tylko wymagają dopasowania odpowiedniej dawki dziennej karmy. Natomiast wymaga to wiedzy z zakresu czytania etykiet karm. Jeśli nie jesteśmy pewni lub producent karmy nie podaje informacji, że jest to produkt dedykowany psom w każdym etapie życia i rozwoju, to bezpieczniej będzie wybrać karmę dla szczeniąt.
Tabela żywienia szczeniaka
Analizując zapotrzebowanie naszego szczeniaka na poszczególne składniki pokarmowe, minerały i witaminy powinniśmy sięgnąć po normy żywieniowe. Normy żywieniowe obowiązujące producentów karm w Polsce to normy Europejskiej Federacji Przemysłu Karm dla Zwierząt (FEDIAF).
a – Dla szczeniąt ras psów o masie ciała dorosłego osobnika poniżej 15 kg, w czasie całego okresu późnego wzrostu (≥14 tygodni).
b – Dla szczeniąt ras psów o masie ciała dorosłego osobnika powyżej 15 kg, do osiągnięcia wieku około 6 miesięcy. Tylko po tym czasie zawartość wapnia może zostać zmniejszona do 0,8% s.m. (2g/1000kcal lub 0,48g/MJ), a stosunek wapnia od fosforu może być zwiększony do 1,8/1.
Podsumowanie
Wiedza jak odpowiednio karmić szczeniaka jest istotna dla każdego opiekuna zwierzęcia. To, w jaki sposób zadbamy o naszego pupila już w młodzieńczych latach, może pozytywnie wpłynąć na stan zdrowia i rozwój w kolejnych miesiącach, czy latach. Ważną kwestią jest również fakt, że sposób, w jaki jest odżywianie szczenię od odsadzenia do ukończenia około 3 miesiąca życia, w znacznym stopniu warunkuje preferencje psa już w okresie dorosłym.
Częstym problemem u szczeniąt jest zjadanie odchodów. Dlatego koniecznie zapoznaj się z artykułem: ,,Dlaczego pies je kupy?”.
