Alergia to powszechny problem nie tylko u ludzi, ale również u psów i kotów. Jest to choroba układu immunologicznego, która u kotów najczęściej objawia się problemami skórnymi. Zwierzę zaczyna intensywnie się drapać, wylizywać i może też tracić sierść. Skąd się bierze alergia? Jakie mogą być jej przyczyny? Jak ją leczyć?
Alergia – dolegliwość układu immunologicznego
Czym jest alergia? Jest to jedna z powszechnie występujących dolegliwości układu immunologicznego, który z niewyjaśnionych przyczyn zaczyna reagować agresywnie w stosunku do napotkanych substancji i związków chemicznych (które nie są zarazkami) – w ten sposób stają się one alergenami. Alergenem może być prawie wszystko – pokarm, pyłki, kurz, metale czy detergenty. Organizm rozpoznaje je jako wroga i wywołuje stan zapalny, który może być widoczny jako zaczerwienienie oraz świąd skóry, a także powodować objawy ze strony układu oddechowego czy pokarmowego. Alergia u kota to choroba na całe życie, można próbować wyleczyć ją poprzez odczulanie, ale w zdecydowanej większości przypadków wiąże się z dożywotnią kontrolą pojawiających się nieprzyjemnych objawów. Warto wiedzieć, że zupełnie czym innym jest nietolerancja pokarmowa, która jest nieimmunologiczną nadwrażliwością pokarmową. Biorą w niej udział m.in. czynniki enzymatyczne czy metaboliczne, ale nie układ odpornościowy.
Alergia u kota – objawy
Jak się objawia alergia u kota? Powoduje ona najczęściej problemy dermatologiczne – świąd i zaczerwienienie skóry. Mogą się również pojawiać zaburzenia gastryczne, a także kaszel i duszność. Koty z alergią intensywnie się drapią i wylizują, co prowadzi do samouszkadzania skóry oraz wyłysień. Zmiany skórne występują najczęściej w okolicy głowy, karku i szyi, rzadziej na brzuchu, wewnętrznej powierzchni ud i tułowiu. Mogą być również widoczne jako zapalenie przestrzeni międzypalcowych oraz zespół ziarniniaka eozynofilowego (m.in. owrzodzenia na wargach). Jednak, aby móc ostatecznie zdiagnozować alergię, konieczne jest wykluczenie przez lekarza weterynarii innych chorób skóry, których objawy mogą wyglądać bardzo podobnie.
Co powoduje alergię u kota?
U kotów może występować alergia pokarmowa, kontaktowa, wziewna oraz alergia na ukąszenia owadów. Nie jest łatwo zidentyfikować, co uczula danego kota. Podstawą jest wnikliwa obserwacja zwierzaka przez opiekuna – powinien zastanowić się, kiedy pojawiły się pierwsze objawy i czy jest w stanie określić, co powoduje alergię u kota. Czy symptomy są związane z jakimiś wydarzeniami, zmianą podawanej karmy, zjedzeniem smakołyków, a może konkretną porą roku? Po wykluczeniu innych chorób dermatologicznych oraz reakcji na ukąszenia pcheł, często kolejnym krokiem jest diagnostyczna dieta eliminacyjna u kota. Jednocześnie można próbować zidentyfikować alergeny środowiskowe (kurz domowy, roztocza magazynowe i spiżarniane, pyłki, pleśnie czy detergenty).
Więcej dowiesz się w artykule ,,Dieta eliminacyjna u psa i kota”.
Leczenie alergii u kota
W leczeniu alergii u kota najważniejsze jest zidentyfikowanie i eliminacja alergenów, które uczulają Twojego pupila – czy to w diecie, czy w środowisku życia. W przypadku alergii pokarmowej dopasowuje się odpowiednią dietę. Jeśli kot cierpi z powodu alergii na kurz pomóc może usunięcie dywanów, zasłon, zwiększenie częstotliwości odkurzania i uruchomienie oczyszczacza powietrza. Jeśli alergenem są pyłki, dobrze jest ograniczyć wietrzenie domu i wypuszczanie kota na zewnątrz w czasie pylenia określonych roślin. Lekarz weterynarii może wdrożyć leki działające objawowo oraz ograniczające stan zapalny w organizmie.
W terapii przeciwzapalnej stosuje się kortykosteroidy, cyklosporynę, chlorfeniraminę oraz oklacytynib. Dodatkowo poleca się suplementację kwasami tłuszczowymi omega-3, które mają działanie obniżające stan zapalny, a dodatkowo pomagają w utrzymywaniu odpowiedniej bariery lipidowej skóry. Oprócz tego można też stosować szamponoterapię (choć u kotów jest to zwykle trudniejsze niż u psów). Jeśli zmiany skórne zostały zainfekowane bakteriami, niezbędne może być użycie antybiotyków. W przypadku pojawienia się objawów astmy potrzebne będą m.in. leki wziewne rozszerzające oskrzela. Każdy przypadek jest inny i to lekarz weterynarii na podstawie objawów, wywiadu oraz badania klinicznego decyduje, jakie leczenie będzie najkorzystniejsze u konkretnego pacjenta.
Żywienie kota alergika
W przypadku podejrzenia alergii pokarmowej powinno się przede wszystkim wprowadzić restrykcyjną dietę. Jak wygląda dieta eliminacyjna u kota? Powinna ona trwać minimum 8 tygodni, a często nawet do 12 tygodni. Podaje się wtedy kotu posiłki monobiałkowe, czyli oparte na jednym rodzaju mięsa, które dodatkowo najlepiej, aby stanowiły dla kota żródło zupełnie nowego białka, czyli np. z kaczki, jelenia czy kangura. Trzeba jednak mieć na uwadze, że czynnikiem alergizującym może być nie tyle białko w karmie co roztocza magazynowe, które mogą swoją obecnością zanieczyszczać suche karmy komercyjne. Jeśli alergenem są właśnie roztocza, w takim przypadku może uczulać każda sucha karma niezależnie od składu. Dlatego sucha karma nigdy nie będzie dobrym rozwiązaniem, zwłaszcza dla kociego alergika.
Trzeba też pamiętać o tym, że decydując się na dietę eliminacyjną u kota, nie może on dostawać żadnego innego jedzenia. Każdorazowe dokarmianie ze stołu i podanie dodatkowych smakołyków zawierających różne białka sprawiają, że dieta staje się nieskuteczna i trzeba zacząć ją od nowa. Żywienie kota alergika to niełatwa sprawa również ze względu na to, że wiele z nich jest bardzo wybrednych i może odmówić jedzenia nowej karmy.
Z mojego doświadczenia najlepiej u kotów alergików sprawdza się dieta BARF, gdyż tam mamy największą kontrolę nad składnikami.
