Objawy nieprawidłowości ze strony wątroby bywają trudne do zauważenia. Dość często psy z chorobami tego narządu trafiają do lekarza weterynarii, gdy ich stan robi się bardzo poważny. Na jakie objawy warto zwrócić uwagę? Co robić, gdy okazuje się, że pies cierpi z powodu chorej wątroby?
Po co jest wątroba?
Wątroba jest narządem, który pełni w organizmie bardzo wiele funkcji – neutralizuje toksyny, metabolizuje białka, tłuszcze i węglowodany, jest magazynem energii w postaci glikogenu, produkuje enzymy trawienne, bierze udział w rozpadzie zużytych krwinek, produkuje cholesterol oraz białka niezbędne do krzepnięcia krwi. Jest niezbędna do wielu różnych procesów w ciele psa. Dlatego, gdy wątroba niedomaga – choruje cały organizm, a występujące objawy mogą być bardzo różne w zależności od stopnia i rodzaju uszkodzenia tego narządu.
Choroby wątroby u psa – objawy
Wątroba jest narządem, który ma wysokie zdolności regeneracji i często jej niewielkie uszkodzenie nie powoduje żadnych widocznych objawów – można wtedy tylko przypadkowo wyłapać nieprawidłowości w trakcie badań biochemicznych krwi. Jeśli jednak pojawią się jakieś symptomy, mogą one być niezbyt konkretne, zwłaszcza na początku. Pies może stać się ospały, apatyczny, może stracić apetyt, stracić masę ciała, mogą pojawić się wymioty i biegunka. Bardziej specyficzne objawy chorób wątroby obejmują zmianę zabarwienia kału, wystąpienie żółtaczki, problemów z krzepnięciem krwi, pojawienie się wodobrzusza (zwiększenie obrysu brzucha z powodu nagromadzenia w nim płynu), a także objawów ze strony układu nerwowego, łącznie z atakami drgawek.
Encefalopatia wątrobowa
Wspomniane wyżej objawy ze strony układu nerwowego spowodowane niewydolnością wątroby nazywane są zbiorczo encefalopatią wątrobową. Co to znaczy? Choroby wątroby obniżają jej zdolność do neutralizacji toksyn oraz sprawnego przetwarzania białek i związków azotowych. Z tego powodu we krwi wzrasta m.in. poziom amoniaku oraz innych toksyn, co wpływa niekorzystnie na układ nerwowy i powoduje zaburzenia neurologiczne.
Wrodzone choroby wątroby u psa
Choroby wątroby u psa mogą mieć różne przyczyny. Niektóre z nich mogą być wrodzone – np. zespolenie wrotno-oboczne, które wynika z nieprawidłowej budowy naczyń wątroby i skutkuje występowaniem stanów encefalopatii wątrobowej już u bardzo młodych psów. W takim przypadku najczęściej stosuje się skutecznie leczenie chirurgiczne polegające na przywróceniu prawidłowego połączenia naczyń. Niektóre rasy są też podatne na tzw. choroby spichrzeniowe, które są związane z odkładaniem się w tkankach różnych substancji. Z ich powodu wątroba może być obciążona nadmiarem amyloidów albo może nie być zdolna do usuwania z żółcią związków miedzi, która odkłada się przez to w innych narządach.
Zapalenie wątroby u psa
Do zaburzenia pracy wątroby u psa może przyczynić się bardzo groźna choroba zakaźna. Jest to wirusowe zapalenie wątroby psów znane jako choroba Rubartha. Wywołuje ją adenowirus psi typu 1 (CAV-1). Chorobą tą zarażają się psy i lisy, a źródłem infekcji są wydaliny i wydzieliny, m.in. mocz i kał, z którymi psy mogą zetknąć się każdego dnia. Obecnie, dzięki powszechnym szczepieniom, chorobę tą spotyka się u psów bardzo rzadko.
Inne przyczyny uszkodzenia wątroby u psa
Do uszkodzenia wątroby może dojść z powodu zjedzenia substancji toksycznych dla psa, np. winogron czy czekolady, ale także różnego rodzaju trutek, pestycydów, ludzkich leków czy zepsutego jedzenia. Może się też do tego przyczynić długotrwałe utrzymywanie nieprawidłowej diety, m.in. źle zbilansowana dieta, nadmiar miedzi. Nierzadkie są również choroby nowotworowe – w wątrobie u psów najczęściej pojawiają się przerzuty z innych narządów, ale pierwotne nowotwory wątroby również się zdarzają. A czy u psa może dojść do marskości wątroby? Oczywiście. Dzieje się tak w przypadku długotrwałego działania czynnika uszkadzającego, co powoduje powstawanie tkanki bliznowatej i trwałe upośledzenie działania tego narządu.
Koniecznie przeczytaj artykuł: ,,Zatrucie u psa – co robić w jego przypadku?”.
Choroba wątroby u psa – diagnostyka i leczenie
Choroby wątroby u psa diagnozuje się na podstawie objawów w połączeniu z badaniami, takimi jak badanie krwi czy USG jamy brzusznej. Zakres niezbędnych badań zależy od wstępnej oceny lekarza weterynarii. Leczenie może przebiegać różnie w zależności od diagnozy oraz występujących objawów. W przypadku wcześnie wykrytych zatruć leczenie obejmuje neutralizację toksyn i nawadnianie. Niektóre choroby, takie jak wrodzone nieprawidłowości budowy czy nowotwory leczy się chirurgicznie. Przewlekłe zaburzenia pracy wątroby objawiające się zaburzeniami krzepnięcia wymagają czasem przetoczenia krwi. Natomiast niezależnie od przypadku należy pamiętać o odpowiednim wspomaganiu pracy narządu poprzez suplementację i utrzymywanie diety.
Choroba wątroby u psa – dieta
Wątroba to narząd o wysokiej zdolności do regeneracji. Jest on w stanie w pewnym stopniu odbudować swoje komórki, potrzebuje jednak do tego odpowiednich warunków, które może zapewnić dobrze skomponowana dieta. Wszystko, co zostaje strawione w jelitach, zanim odżywi cały organizm, musi przejść przez wątrobę, która zajmuje się detoksykacją i procesami metabolicznymi. Dlatego, by wspomóc jej pracę, jedzenie podawane psu musi być lekkostrawne i pozbawione jakichkolwiek toksyn. Powinno ono mieć odpowiednią zawartość dobrej jakości białka pochodzenia zwierzęcego. Tu pojawia się bardzo ważna kwestia, że w przypadku większości problemów wątrobowych nie należy obniżać białka, a bardziej skupiać się na umiarkowanym bądź ograniczonym poziomie tłuszczu oraz węglowodanów. Białko obniżamy w przypadku encefalopatii wątrobowych takich jak. zespolenie wrotno-oboczne. Dodatkowo pokarm musi być idealnie zbilansowany pod kątem zawartości witamin i minerałów (zwłaszcza miedzi i cynku), warto również zadbać o obecność składników wspomagających regenerację wątroby takich jak ostropest plamisty, ornityna czy fosfolipidy.
Z mojego doświadczenia dla psów z chorą wątrobą najlepiej się sprawdza dieta gotowana. Więcej o niej przeczytasz w artykule: ,,Co gotować psu? – zdrowy posiłek dla psa”.
