SIBO u psa, to coraz częściej spotykana dolegliwość. Warto wiedzieć czym ona jest i jak jej przeciwdziałać.
Co to jest SIBO?
SIBO to trudna do zdiagnozowania choroba jelit cienkich. Jej nazwa wywodzi się z angielskiego „small intestinal bacterial overgrowth”. Po polsku nazywana jest „dysbakteriozą jelita cienkiego” lub ze względu na sposób leczenia „biegunką reagującą na tylozynę”. Przyczyną tej choroby jest nie tylko stosunkowy nadmiar bakterii w jelitach, ale również ich nieodpowiedni skład gatunkowy. Każde zwierzę oraz człowiek posiada w swoich jelitach skomplikowany mikrobiom, który współpracuje z organizmem, przyczyniając się do zachowania zdrowia. Gdy coś w tym układzie nie działa tak, jak powinno, pojawiają się problemy, które nieleczone z czasem jeszcze bardziej się pogłębiają. W takich właśnie warunkach może dojść do rozwoju SIBO.
Biorąc pod uwagę zwierzęta towarzyszące, zaburzenie to występuje u psów, natomiast uznaje się, że nie zdarza się ono u kotów. Co oczywiście nie oznacza, że koty nie cierpią na choroby jelita cienkiego. W niektórych źródłach można znaleźć, że wtórna dysbioza jelita cienkiego może występować zarówno u psów, jak i kotów.
Jest to spowodowane specyfiką mikrobiomu w jelitach tych gatunków. Uznaje się, że rasy predysponowane do zachorowania na SIBO to owczarek niemiecki i shar-pei. Jednak wykrycie tej choroby u psów innych ras również nie jest wykluczone.
Przerost flory bakteryjnej u psa
Zespół SIBO u psa jest spowodowany przerostem flory bakteryjnej w jelicie cienkim, zwanej aktualnie mikrobiomem lub mikrobiotą. Stan ten może być idiopatyczny, czyli nie mieć żadnego konkretnego powodu, dla którego się pojawił lub może wynikać z występowania innych chorób. Najczęściej do rozwoju SIBO predysponują: zmniejszona produkcja soku żołądkowego oraz obniżona motoryka jelit. Zbyt małą ilość soku żołądkowego mogą powodować czynniki genetyczne albo stosowanie leków hamujących jego wydzielanie. Natomiast na obniżenie motoryki jelit mogą mieć wpływ takie choroby jak: cukrzyca, zakażenia wirusowe, ostre zapalenie trzustki, niedokrwienie układu pokarmowego spowodowane zaburzeniami pracy układu krążenia, przewlekła niewydolność nerek czy miopatie. Innymi czynnikami predysponującymi są też nieprawidłowości w budowie przewodu pokarmowego – wrodzone oraz nabyte (np. po interwencjach chirurgicznych) oraz częste i niekontrolowane stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania.
Mikrobiom u psa
Prawidłowy mikrobiom u psa pozwala na utrzymanie jelit w stanie równowagi oraz reguluje procesy trawienia i wchłaniania. Niezliczona liczba różnorodnych bakterii jelitowych wspomaga działanie enzymów trawiennych, tworzy krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe będące źródłem energii dla komórek jelit, a także bierze udział w produkcji witaminy K oraz B12. Odpowiednia mikroflora neutralizuje również niektóre toksyny oraz zapobiega rozwojowi bakterii patogennych.
Objawy SIBO u psa
Objawy dysbakteriozy jelit cienkich u psa są niespecyficzne. Można je nazwać ogólnymi objawami chorobowymi ze strony układu pokarmowego. Pojawiają się wzdęcia i bolesność okolicy brzucha, nawracające biegunki, chudnięcie i osłabienie, niekiedy również wymioty. Jest to spowodowane m.in. tym, że niektóre niepożądane bakterie metabolizują sole żółciowe do związków nierozpuszczalnych, inne zaś powodują nadmierną produkcję kwasów tłuszczowych, co wywołuje wzdęcia. Są również takie, które mogą wytwarzać toksyny uszkadzające kosmki jelitowe. Po dłuższym czasie trwania choroby można zaobserwować dodatkowo objawy wynikające z pojawiających się niedoborów witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K) oraz B12. Może to wpływać na zaburzenia pracy układu nerwowego, utratę wzroku, czy wydłużenie czasu krzepnięcia krwi.
Jak rozpoznać SIBO u psa
Rozpoznanie SIBO nie należy do łatwych. Objawy mogą przypominać nietolerancję pokarmową lub IBD (chorobę zapalną jelit). Obecnie diagnozę stawia się na podstawie wykluczenia innych jednostek chorobowych oraz badania poziomu kwasu foliowego i witaminy B12 we krwi. Badania te mają niestety niską czułość, jednak inne rozwiązania stosowane w diagnostyce SIBO u ludzi nie sprawdzają się w przypadku psów.
Warto też wiedzieć, jaka jest różnica między alergią i nietolerancją pokarmową. Więcej można znaleźć w artykule ,,Alergia pokarmowa u psa – rozpoznanie oraz zapobieganie”.
Jak leczyć SIBO
Leczenie SIBO jest wielowymiarowe. Przede wszystkim należy wdrożyć odpowiednie leczenie ewentualnej choroby pierwotnej (wspomnianej wyżej cukrzycy, zapalenia trzustki itp.), na bazie której doszło do rozwoju dysbakteriozy jelit cienkich. W celu eliminacji nadmiaru szkodliwych bakterii pies powinien dostawać antybiotyk doustny (tylozynę, metronidazol lub oksytetracyklinę) zwykle przez okres 6 tygodni, a także obowiązkowo probiotyki i witaminę B12 . Do tego należy dołączyć leczenie objawowe w zależności od stanu zwierzęcia. W przypadku wymiotów i silnej biegunki stosuje się kroplówki, a przy stwierdzeniu niedoboru witamin rozpuszczalnych w tłuszczach powinno się wdrożyć ich suplementację.
Leczenie zawsze powinno być konsultowane i na bieżąco dopasowywane w porozumieniu z prowadzącym lekarzem weterynarii.
Dieta w SIBO u psa
W trakcie leczenia SIBO bardzo ważne jest utrzymywanie odpowiedniej diety. Musi ona być lekkostrawna i z reguły też niskotłuszczowa lub lekkotłusta, aby zwiększyć wchłanialność substancji odżywczych w uszkodzonych jelitach. Ma ona także na celu ograniczenie powstawania szkodliwych metabolitów bakteryjnych i dalsze uszkadzanie ściany jelit. W wielu przypadkach sprawdza się również dieta monobiałkowa.
Co prawda zdarzają się karmy komercyjne, które mogą się sprawdzić przy SIBO u psa, ale w większości sytuacji niestety nie będzie to dobre rozwiązanie żywieniowe.
Najlepszą dietą przy chorobach jelit u psów są diety domowe, czyli diety gotowane, a czasem dieta surowa BARF. Trzeba jednak pamiętać, że taka dieta musi być odpowiednio opracowana i indywidualnie dopasowana. Ważna jest tutaj właściwa suplementacja.
Dlatego w takich sytuacjach warto skonsultować zbilansowanie diety swojego pupila u dietetyka zwierzęcego i przygotowywać ją samodzielnie w domu. Wtedy możemy mieć pewność, że będzie ona idealnie dopasowana do konkretnych potrzeb naszego psa.
Więcej o diecie gotowanej można znaleźć w artykule ,,Co gotować psu? – zdrowy posiłek dla psa”.
Dzień dobry
U mojego owczarka staroniemieckiego wykryto dysbioze jelita cienkiego
potrzebuje pomocy w celu wyżywienia Azana nie wiem czy ma jeść karme lekko strawną czy może lepiej było by dla niego coś gotować
Azan jest owczarkiem staroniemiecki, waży 40 kg i ma 16 miesięcy
chorobę wykryto parę dni temu ale objawy są od pół roku .
Proszę o poradę i pomoc
Dzień dobry, dziękuję za komentarz. Przy tego typu problemach, wskazana może być dieta gotowana. Natomiast musiałbym tutaj przeanalizować stan zdrowia psiaka. Zapraszam na konsultację, gdzie wszystko omówimy 🙂 https://petslover.pl/konsultacje-zywieniowe/
dzień dobry czy przerost flory bakteryjnej u owczarka niemieckiego jest wyleczalny? czy mój pupil będzie musiał już żyć z tym do końca jego dni… pozdrawiam
Dzień dobry, przy odpowiednim działaniu żywieniowym, jak najbardziej da się psiaka ustabilizować i unormować mikrobiom jelitowy 🙂